درام به معنای “کنش” و “عمل” است که در بستر هنرهای دراماتیک به نمایش گذاشته میشود. دراین مقاله معنای درست درام را بررسی خواهیم کرد.
درام به عنوان یک واژه چندبعدی در حوزههای مختلفی مانند هنر، ادبیات، ارتباطات و روانشناسی به کار میرود. در ادامه، به بررسی تعاریف متنوع این مفهوم میپردازیم:
فهرست مطالب این مقاله
Toggleبخش اول :
وقتی درام را بهعنوان گونه هنری (که اصلیترین معنی و خاستگاه این واژه است) در نظر بگیریم :
این هنر به طور خاص بر اساس تعاملات و تضادهای انسانی تعریف میشود و بر ایجاد تجربههای زنده و پویا برای مخاطب تمرکز دارد. هنرهای دراماتیک به عمل هنرمند وابستهاند و این عمل است که زیبایی و جذابیت را برای مخاطب ایجاد میکند.
تعریف درام و اهمیت هنرهای دراماتیک
در هنرهای دراماتیک، مخاطب بهجای مشاهده تنها یک اثر نهایی (مثلا تابلو نقاشی یا یک مجسمه) ، درگیر یک تجربه زنده میشود که در آن کنشها، دیالوگها و تضادهای شخصیتها احساسات و تفکر مخاطب را به چالش میکشد. این کنشها میتوانند از تعارضهای داخلی شخصیتها تا تنشهای بیرونی میان شخصیتها و محیط اطراف آنها را شامل شوند.
بیشتر بخوانید:
- پرفورمنسهای تعاملی در تئاتر
- بررسی تفاوتهای بنیادین هنر ایرانی و هنر غربی
- هنر مدرن و هنر پست مدرن
- هنر معاصر ایران : نظریات و مقایسه با هنر غرب
- پرفورمنس آرت هنری عاشقانه یا خشمگین [+جزییات]
- پرفورمنس آرت ؛ هنر زنده
تفاوت درام و هنرهای اجرایی
در حالی که هنرهای اجرایی (Performative Arts) میتوانند شامل اشکالی مانند موسیقی و رقص باشند، درام بهطور خاص بر اساس کنش و تضادهای دراماتیک تعریف میشود. در این راستا، درام نه تنها به معنی عمل بلکه به معنای تضاد میان دو یا چند قطب است. این تضادها داستان را پیش میبرند و به مخاطب این امکان را میدهند که با احساسات و تجربههای شخصیتها ارتباط برقرار کند.
اهمیت هنرهای دراماتیک
هنرهای دراماتیک به دلیل توانایی در تحریک زیباییشناختی بشر و ایجاد جذابیت برای مخاطب نقش کلیدی دارند. این هنرها با ایجاد تجارب عمیق و زنده، احساسات و افکار مخاطبان را به چالش میکشند و در نتیجه تأثیر عمیقی بر روی آنها میگذارند. به همین دلیل، هنرهای دراماتیک نه تنها به عنوان یک فرم هنری بلکه به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط انسانی و بیان احساسات در زندگی روزمره مهم هستند.
درام همواره باید به عنوان هنری که تئاتر را از دیگر اشکال هنری متمایز میکند، درک شود. آنچه دراماتیک میشود، اجرای آن بر روی صحنه است، یعنی “زیستن” آن در لحظه. این لحظه دراماتیک، وابسته به “حضور” بازیگران، تعامل مستقیم آنان با مخاطب و حس ملموس شدن کنشها است.
از این منظر، منتورهای هنرهای نمایشی به درام نه تنها به عنوان محتوای روایی بلکه به عنوان فرآیندی پویا نگاه میکنند که طی آن تجربه انسانی بازتولید و حتی بازآفرینی میشود.
بخش دوم :
تعریفهای متنوع درام
اگر چه اصلیترین تعریف درام به عنوان یک گونه هنری (هنرهای دراماتیک ) را تا اینجا تعریف کردیم اما در ادامه، به بررسی تعاریف متنوع این مفهوم میپردازیم:
۱. به عنوان ژانر هنری (داستانی):
در دنیای سینما و تلویزیون، “درام” به ژانری اشاره دارد که به مسائل جدی، احساسی و روانی شخصیتها میپردازد. روایتهای دراماتیک عمدتاً بر روابط پیچیده، تضادهای درونی و بیرونی و چالشهای واقعی زندگی تمرکز دارند. آثار دراماتیک معمولاً احساسات عمیق را در مخاطبان برمیانگیزند و مخاطب را به تفکر درباره مسائل اجتماعی و فردی وا میدارند.
۲. به معنای بحران و تضاد:
در زندگی روزمره، واژه “درام” برای توصیف وضعیتهای پرتنش و بحرانی استفاده میشود. زمانی که موضوعی به شدت احساسی و همراه با تنش باشد، به آن “درام” گفته میشود. برای مثال، وقتی افراد درباره مشکلات شخصی یا چالشهای احساسی خود به صورت نمایشی صحبت میکنند، از این تعبیر استفاده میشود.
۳. در روانشناسی و ارتباطات:
در برخی نظریههای روانشناسی مانند تحلیل رفتار متقابل (Transactional Analysis)، “درام” به تعاملات پیچیده و منفی میان افراد اشاره دارد که در آن نقشهایی مانند قربانی، ناجی و ستمگر مطرح میشوند. این تعاملات در واقع نوعی “نمایش” رفتاری هستند که افراد به طور ناخودآگاه در زندگی روزمره خود اجرا میکنند.
۴. در ادبیات تطبیقی و فلسفه هنر:
در فلسفه و نظریههای هنری، درام به عنوان استعارهای برای تجربه انسانی در نظر گرفته میشود. فردریش نیچه، فیلسوف معروف، زندگی را به خودی خود دراماتیک میدانست، به این معنا که زندگی انسانها پر از تضاد، چالش و تضارب نیروهای مختلف است. در اینجا، به معنای تقابل بین نیروهای نظم و هرجومرج و تضادهای درونی و بیرونی انسانهاست.
۵. در رسانههای جدید و آنلاین:
در شبکههای اجتماعی و رسانههای جدید، “درام” به واکنشها و کشمکشهای احساسی میان افراد اشاره دارد که به صورت عمومی یا خصوصی در فضای مجازی به نمایش گذاشته میشود. این نوع درام، غالباً بر روی تضادهای احساسی، بحرانهای بین فردی و تنشهای نمایشی در فضای مجازی متمرکز است.
۶. به عنوان ابزار آموزشی و تمرینی:
در حوزه آموزش و تئاترهای آموزشی، از درام به عنوان یک ابزار یادگیری برای کشف و تحلیل احساسات و روابط انسانی استفاده میشود. به طور خاص، درام درمانی و تئاترهای آموزشی از تکنیکهای دراماتیک برای تحلیل بهتر روان و روابط افراد بهره میگیرند. در تمرینهای تئاتری نیز درام به عنوان فرآیندی گروهی و مشارکتی در کشف حقیقتهای انسانی به کار میرود.
جمعبندی
در نهایت، درام به عنوان یک هنر دراماتیک با تمرکز بر کنش و تضاد، میتواند تأثیر عمیقی بر روی مخاطبان بگذارد و تجربهای منحصر به فرد و فراموشنشدنی ایجاد کند. اهمیت این هنر بهویژه در زمینه بقای انسانی و ارتباطات عاطفی در دنیای امروز به وضوح احساس میشود.
بیشتر بخوانید:
لطفا به آخرین آثار ما در گروه هنری تنوتن نگاه کنید
از همراهی شما تا انتهای نوشتار پرفورمنس آرت سپاسگزار هستیم. حتما ما را در تنوتن با نظرات خود در رابطه با این نوشتار، آگاه کنید.